Integracja sensoryczna
📌 Czym jest Integracja Sensoryczna?
Twórczynią koncepcji Integracji Sensorycznej była amerykańska psycholog i terapeutka zajęciowa dr Anna Jean Ayres, która poświęciła swoje życie na badanie przyczyn zaburzeń przetwarzania sensorycznego oraz sposobów ich terapii.
Integracja Sensoryczna (SI) to proces, w którym mózg segreguje, rozpoznaje, interpretuje oraz łączy ze sobą informacje pochodzące ze wszystkich zmysłów. U większości dzieci proces ten rozwija się naturalnie, jako efekt codziennych aktywności. Jednak u niektórych dzieci może przebiegać nieprawidłowo lub w niewystarczającym stopniu, co prowadzi do trudności w nauce, funkcjonowaniu społecznym, a nawet w zachowaniu.
🛑 Objawy zaburzeń Integracji Sensorycznej
Dzieci z dysfunkcją SI mogą przejawiać różne trudności, np.:
✔ Często się potykają, przewracają
✔ Nie tolerują zabaw związanych z brudzeniem rąk
✔ Nie lubią lekkiego dotyku, ale tolerują mocny nacisk
✔ Unikają mycia twarzy, czesania, obcinania paznokci
✔ Szybko się męczą
✔ Są stale w ruchu – biegają, skaczą, huśtają się
✔ Nie lubią zatłoczonych miejsc i nadmiernych bodźców
✔ Unikają zabaw ruchowych i sportów
✔ Mają wysoki próg bólu – nie reagują na drobne urazy
✔ Nie tolerują określonych materiałów ubrań (np. wełny)
✔ Mają opóźnioną mowę lub trudności z wymową
✔ Mają problem z koncentracją uwagi
✔ Podczas zajęć stolikowych często podpierają głowę
✔ Nieprawidłowo trzymają kredkę lub długopis
🛠 Jak wygląda terapia SI?
Terapia Integracji Sensorycznej odbywa się w specjalnie przystosowanej sali wyposażonej w specjalistyczne przyrządy. Sprzęt ten stymuluje różne układy sensoryczne, m.in.:
🔹 Przedsionkowy – odpowiedzialny za równowagę i koordynację ruchową
🔹 Proprioceptywny – kontrolujący napięcie mięśniowe i świadomość własnego ciała
🔹 Dotykowy – pozwalający na właściwe odbieranie bodźców z otoczenia
🔹 Wzrokowy, słuchowy, węchowy – pomagający w prawidłowej percepcji świata
Dla dziecka terapia jest formą zabawy – dostosowaną do jego możliwości i potrzeb. Ćwiczenia mają na celu dostarczanie kontrolowanej ilości bodźców, aby ułatwić prawidłowe przetwarzanie informacji sensorycznych.
💡 Indywidualne podejście do dziecka
Dziecko, które rozpoczyna terapię SI, musi poczuć się bezpiecznie w nowym miejscu. Dlatego pierwsze spotkania skupiają się na:
✔ Poznaniu terapeuty i budowaniu relacji opartej na zaufaniu
✔ Obserwacji zachowania dziecka – jego preferencji, reakcji na bodźce i sposobu eksplorowania otoczenia
✔ Wypełnieniu kwestionariusza sensomotorycznego przez rodziców – to ważny element diagnostyki
Na podstawie obserwacji i wywiadu terapeuta opracowuje indywidualne cele terapeutyczne oraz strategię pracy z dzieckiem. Rodzice są w stałym kontakcie z terapeutą, aby na bieżąco omawiać postępy i sposób dalszej pracy.
📣 Dla kogo jest terapia Integracji Sensorycznej?
Metoda SI jest stosowana u dzieci, przejwaiające trudności w różnych obszarach funkcjonowania, m.in.:
✔ Dzieci ze specyficznymi trudnościami szkolnymi (np. dysleksja, dysgrafia, dysortografia)
✔ Dzieci z ADHD i ADD
✔ Dzieci z mózgowym porażeniem dziecięcym
✔ Dzieci z wadami genetycznymi
✔ Dzieci w spektrum autyzmu oraz z zespołem Aspergera
✔ Dzieci z zaburzeniami mowy
✔ Dzieci z niepełnosprawnością intelektualną
✔ Dzieci z nadmierną potrzebą ruchu – które „niepotrafiące usiedzieć w miejscu”
✔ Dzieci z grupy ryzyka – wcześniaki oraz dzieci z uszkodzeniami okołoporodowymi
✔ Dzieci z trudnościami w koncentracji uwagi
✔ Dzieci z opóźnieniem psychoruchowym